Tone giọng là yếu tố quan trọng giúp bạn thể hiện bài hát một cách tự nhiên và truyền cảm nhất. Việc xác định đúng tone giọng không chỉ giúp bạn chọn bài hát phù hợp mà còn cải thiện kỹ thuật hát, tránh bị lạc tone hay gắng sức quá mức. Vậy tone giọng là gì và cách xác định tone giọng đơn giản, chính xác? Hãy cùng C-Fly Music tìm hiểu ngay!
Tone giọng là gì?
Tone giọng, hay còn gọi là tông giọng, là một thuật ngữ trong âm nhạc dùng để chỉ cao độ và sắc thái âm thanh của giọng nói hoặc giọng hát. Trong âm nhạc, tone giọng được tạo nên từ các yếu tố như độ dài, cao độ, cường độ và âm sắc. Việc hiểu rõ về tone giọng giúp người hát có thể lựa chọn bài hát phù hợp với chất giọng của mình, đặc biệt là khi hát karaoke hoặc luyện tập thanh nhạc.
Tone giọng là gì?
Các tone giọng phổ biến
Trong âm nhạc, có tổng cộng 30 tone giọng khác nhau, được chia thành từng cặp giọng trưởng và giọng thứ song song với nhau. Dưới đây là danh sách các tone giọng phổ biến:
- Đô Trưởng (C) – La Thứ (Am)
- Sol Trưởng (G) – Mi Thứ (Em)
- Rê Trưởng (D) – Si Thứ (Bm)
- La Trưởng (A) – Fa# Thứ (F#m)
- Mi Trưởng (E) – Đô# Thứ (C#m)
- Si Trưởng (B) – Sol# Thứ (G#m)
- Fa# Trưởng (F#) – Rê# Thứ (D#m)
- Đô# Trưởng (C#) – La# Thứ (A#m)
- Fa Trưởng (F) – Rê Thứ (Dm)
- Si♭ Trưởng (Bb) – Sol Thứ (Gm)
- Mi♭ Trưởng (Eb) – Đô Thứ (Cm)
- La♭ Trưởng (Ab) – Fa Thứ (Fm)
- Rê♭ Trưởng (Db) – Si♭ Thứ (Bbm)
- Sol♭ Trưởng (Gb) – Mi♭ Thứ (Ebm)
- Đô♭ Trưởng (Cb) – La♭ Thứ (Abm)
Trong bản nhạc, thứ tự xuất hiện của các dấu hóa (thăng và giáng) sẽ tuân theo quy luật sau:
- Dấu thăng (#): Fa – Đô – Sol – Rê – La – Mi – Si
- Dấu giáng (♭): Si – Mi – La – Rê – Sol – Đô – Fa
Xem ngay:
Hát bè là gì? Kỹ thuật hát bè cần biết trong âm nhạc
Giọng mũi là gì? Cách nhận biết và sửa giọng mũi
Cách xác định tone giọng của mình
Dưới đây là một số cách nhận biết tone giọng của mình:
Kiểm tra cao độ tự nhiên
Hãy thử hát một đoạn nhạc ngẫu nhiên hoặc đọc một câu nói với giọng thoải mái nhất. Cao độ tự nhiên của giọng nói thường phản ánh tone giọng hát của bạn. Nếu giọng bạn trầm, có thể bạn thuộc tone thấp (baritone, alto). Nếu giọng sáng và cao, bạn có thể thuộc tone cao hơn (tenor, soprano).
Thử hát theo thang âm
Dùng đàn piano hoặc một ứng dụng thang âm (scale) để hát từ nốt trầm nhất đến nốt cao nhất mà bạn có thể phát ra một cách thoải mái. Dải nốt bạn hát được sẽ giúp xác định loại giọng của bạn:
- Nam:
- Bass: E2 – E4
- Baritone: A2 – A4
- Tenor: C3 – C5
- Nữ:
- Alto: F3 – F5
- Mezzo-soprano: A3 – A5
- Soprano: C4 – C6
Hát theo một bài hát quen thuộc
Chọn một bài hát mà bạn cảm thấy thoải mái khi hát. Nếu bạn có thể hát dễ dàng mà không cần gắng sức điều chỉnh giọng quá nhiều, thì bài hát đó có thể phù hợp với tone giọng của bạn.
Xác định tông giọng đơn giản
Nhờ người có kinh nghiệm đánh giá
Nếu bạn không chắc chắn về tone giọng của mình, có thể nhờ một giáo viên thanh nhạc hoặc một người có kinh nghiệm nghe và đánh giá giọng của bạn. Họ có thể giúp bạn xác định tone chính xác hơn.
Thử điều chỉnh tone khi hát karaoke
Khi hát karaoke, hãy thử điều chỉnh tone (key) lên hoặc xuống để tìm được mức phù hợp với giọng bạn. Nếu bạn cảm thấy hát dễ dàng, không bị hụt hơi hay phải rướn quá mức, đó chính là tone giọng lý tưởng của bạn.
Xem ngay:
Nhạc lý là gì? Cách học nhạc lý cơ bản cho người mới bắt đầu
Điểm danh các thể loại nhạc, các dòng nhạc phổ biến trên thế giới
Hướng dẫn cách hát đúng tone
Để hát đúng tone giọng bạn cần tuân theo những hướng dẫn sau:
Hát đúng tone là yếu tố quan trọng giúp giọng hát trở nên chuyên nghiệp và truyền cảm hơn. Khi hát đúng tone, bạn không chỉ thể hiện được trọn vẹn cảm xúc của bài hát mà còn tránh bị phô, lệch tông. Để làm được điều này, bạn cần xác định quãng giọng phù hợp, luyện tập cảm âm, kiểm soát hơi thở và sử dụng các kỹ thuật thanh nhạc đúng cách. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết giúp bạn cải thiện khả năng hát đúng tone.
Xác định tone giọng của bạn
Mỗi người có một quãng giọng riêng, thường được chia thành các loại như Bass, Baritone, Tenor đối với nam và Alto, Mezzo-Soprano, Soprano đối với nữ. Việc xác định tone giọng giúp bạn chọn bài hát phù hợp với khả năng của mình, tránh tình trạng phải cố gắng lên quá cao hoặc xuống quá thấp, gây căng thẳng cho dây thanh quản. Để xác định tone giọng, bạn có thể hát theo các nốt nhạc từ thấp lên cao, ghi lại khoảng giọng mà bạn có thể hát thoải mái nhất.
Luyện nghe và cảm âm
Khả năng nghe và cảm âm tốt sẽ giúp bạn nhận diện được sự khác biệt giữa các cao độ, từ đó điều chỉnh giọng hát sao cho chuẩn xác. Bạn có thể rèn luyện bằng cách nghe và hát theo các nốt nhạc trên piano hoặc ứng dụng hỗ trợ như Perfect Ear, Vanido. Ngoài ra, hãy thử nghe những bài hát chậm, rõ giai điệu và cố gắng bắt chước chính xác từng nốt nhạc. Một phương pháp hiệu quả khác là luyện tập solfège (đọc nốt nhạc theo hệ thống Do-Re-Mi), giúp bạn làm quen với cao độ một cách khoa học.
Tập hát theo nốt nhạc chuẩn
Để cải thiện khả năng hát đúng tone, bạn nên luyện tập với máy đo cao độ (tuner app) để kiểm tra xem giọng có bị lệch hay không. Ngoài ra, sử dụng nhạc cụ như đàn guitar hoặc piano để gõ từng nốt rồi hát theo sẽ giúp bạn điều chỉnh giọng hát chuẩn xác hơn. Khi mới luyện tập, bạn nên chọn những bài hát có quãng giọng phù hợp, tránh những ca khúc có quá nhiều nốt cao hoặc quá thấp so với khả năng của mình.
Điều chỉnh tone theo bài hát
Nếu bài hát bạn yêu thích có tone không phù hợp với giọng của bạn, hãy thử điều chỉnh bằng cách đổi tone (transpose) hoặc sử dụng capo khi chơi guitar. Điều này giúp bạn dễ dàng hát đúng mà không cần phải cố gắng quá sức. Nếu bạn cảm thấy giọng bị yếu ở nốt cao, hãy luyện tập các kỹ thuật như head voice (giọng óc) và mixed voice (giọng pha) để mở rộng quãng giọng một cách tự nhiên mà không gây căng thẳng cho thanh quản.
Đo tone giọng chính xác
Luyện tập thường xuyên với bài tập thanh nhạc
Luyện tập thường xuyên là chìa khóa để hát đúng tone. Bạn nên chú trọng vào các bài tập về hơi thở để kiểm soát tốt luồng khí khi hát, từ đó giữ cao độ ổn định. Ngoài ra, phát âm rõ ràng cũng giúp bạn tránh tình trạng méo tone. Một kỹ thuật quan trọng khác là luyện rung giọng (vibrato), giúp giọng hát trở nên mềm mại và tự nhiên hơn. Những bài tập này không chỉ giúp bạn hát đúng tone mà còn cải thiện chất lượng giọng hát tổng thể.
Ghi âm và kiểm tra lại giọng hát
Ghi âm lại giọng hát là cách hiệu quả để phát hiện lỗi lệch tone và cải thiện khả năng hát của bạn. Khi nghe lại bản ghi âm, bạn có thể so sánh với bản gốc để nhận diện sự khác biệt về cao độ. Ngoài ra, sử dụng các phần mềm hỗ trợ như Audacity hoặc Melodyne để kiểm tra chính xác cao độ của từng nốt nhạc cũng là một cách hay để điều chỉnh giọng hát của bạn. Một mẹo nhỏ là hãy hát theo backing track (nhạc không lời) thay vì hát chay để giữ nhịp và tone ổn định hơn.
Nhờ giáo viên hoặc ứng dụng hỗ trợ
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc điều chỉnh tone, hãy tham gia một lớp học thanh nhạc hoặc tìm đến các ứng dụng hỗ trợ luyện hát như Smule, Yousician, SingSharp. Những công cụ này cung cấp các bài tập luyện giọng chuyên sâu, giúp bạn điều chỉnh cao độ một cách chính xác hơn. Ngoài ra, học cùng giáo viên thanh nhạc cũng là cách tốt để nhận được hướng dẫn trực tiếp và khắc phục lỗi sai nhanh chóng.
Xác định đúng tone giọng giúp bạn tự tin hơn khi hát, lựa chọn bài hát phù hợp và thể hiện giọng hát một cách tốt nhất. Dù bạn là người yêu ca hát hay muốn nâng cao kỹ năng thanh nhạc, việc hiểu rõ tone giọng sẽ là bước đầu quan trọng. C-Fly Music chuyên cung cấp khóa học thanh nhạc, giúp bạn rèn luyện kỹ năng và nâng cao giọng hát chuyên nghiệp. Hãy thử các phương pháp trên và khám phá chất giọng tự nhiên của mình ngay hôm nay!
