Cần đàn guitar bị cong là một vấn đề phổ biến khiến nhiều người chơi guitar đau đầu. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến âm thanh và gây khó khăn khi chơi đàn. Trong bài viết này, cùng C-Fly Music tìm hiểu về 3 cách hiệu quả để khắc phục cần đàn guitar bị cong.
Cách nhận biết và kiểm tra cần đàn guitar bị cong
Việc nhận biết và kiểm tra sớm tình trạng này sẽ giúp bạn có biện pháp khắc phục kịp thời, tránh làm hỏng đàn nặng hơn. Dưới đây là một số cách để bạn có thể nhận biết và kiểm tra cần đàn guitar bị cong:
Quan sát bằng mắt thường
Nhìn dọc theo cần đàn, đặt đàn guitar lên một mặt phẳng và nhìn dọc theo chiều dài của cần đàn. Nếu bạn thấy cần đàn cong lên hoặc cong xuống so với mặt phẳng của đàn, đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy cần đàn bị cong.
Nhìn nghiêng theo chiều dọc của phím đàn, nếu bạn nhận thấy phím đàn cong lên hoặc cong xuống so với mặt phẳng của cần đàn, đây cũng là dấu hiệu cho thấy cần đàn bị cong.
Quan sát các phím đàn, sử dụng mắt thường hoặc thước kẻ để so sánh khoảng cách giữa các phím đàn ở các vị trí khác nhau trên cần đàn. Nếu có bất kỳ phím nào có khoảng cách xa hơn hoặc gần hơn so với các phím khác thì có thể cần đàn đang bị cong.
Sử dụng thước kẻ
Đặt một cây thước kẻ thẳng dọc theo cần đàn, từ phím số 1 đến phím số 12. Đảm bảo rằng thước kẻ được đặt sát vào mặt phẳng của cần đàn, đo khoảng cách giữa thước kẻ và các phím đàn ở các vị trí khác nhau trên cần đàn.
Nếu có bất kỳ sự chênh lệch nào lớn hơn 0,5 mm, đây là dấu hiệu cho thấy cần đàn bị cong.
Xem ngay: 5 nguyên nhân và cách sửa dây đàn guitar bị đứt đơn giản nhất
Ấn phím đàn
Chọn một dây bất kỳ, thường là dây số 6 (dây dày nhất). Ấn dây đàn xuống ở phím số 1 và phím số 12. Sử dụng ngón tay còn lại để vuốt dọc theo dây đàn. Nếu dây đàn chạm vào các phím đàn ở giữa, đây là dấu hiệu cho thấy cần đàn bị cong. Cụ thể, bạn nên chú ý xem dây đàn có chạm vào các phím đàn ở các vị trí 3, 5, 7 và 9 hay không.
Lưu ý, ánh sáng tốt là điều cần thiết khi thực hiện các thao tác kiểm tra này. Hãy đảm bảo bạn có đủ ánh sáng để quan sát cần đàn và các phím đàn một cách chi tiết.
Nếu bạn không chắc chắn về tình trạng của cần đàn guitar, hãy mang đàn đến thợ sửa chữa guitar có kinh nghiệm để được kiểm tra và tư vấn cụ thể.
Nguyên nhân cần đàn guitar bị cong
Cần đàn guitar bị cong là một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến khả năng chơi và âm thanh của đàn. Dưới đây là một số nguyên nhân chi tiết dẫn đến tình trạng này:
Thay đổi nhiệt độ
Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, gỗ của cần đàn sẽ giãn nở, dẫn đến cong lên. Việc phơi đàn guitar trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời hoặc để trong xe hơi kín gió là những nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng này.
Tương tự, nhiệt độ thấp cũng có thể khiến gỗ của cần đàn co lại và cong xuống.
Xem ngay: Top 5 mẫu đàn guitar 10 triệu tốt nhất hiện nay
Thay đổi độ ẩm
Khi độ ẩm môi trường tăng cao, gỗ của cần đàn sẽ hấp thụ nước, khiến nó nở ra và cong lên. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến cong cần đàn guitar, đặc biệt là ở những khu vực có khí hậu nóng ẩm.
Ngược lại, trong môi trường có độ ẩm thấp, gỗ của cần đàn sẽ bị mất nước, co lại và cong xuống.
Lực căng của dây đàn
Lực căng của dây đàn guitar tác động trực tiếp lên cần đàn, khiến nó dần cong theo thời gian. Đàn guitar acoustic thường dễ bị cong cần hơn do lực căng của dây sắt mạnh hơn so với dây nylon của đàn guitar classic.
Treo đàn không đúng cách
Treo đàn guitar không đúng cách có thể khiến cần đàn bị cong theo thời gian. Việc treo đàn bằng móc hoặc dây xích có thể tạo áp lực lên một điểm trên cần đàn, khiến nó bị cong về phía đó.
Va đập
Va đập mạnh có thể làm hỏng cấu trúc của cần đàn, khiến nó bị cong hoặc gãy.
Lỗi sản xuất
Trong một số trường hợp hiếm hoi, cần đàn guitar có thể bị cong do lỗi sản xuất. Ví dụ, gỗ của cần đàn có thể bị cong ngay từ đầu hoặc thanh giằng bên trong cần đàn có thể bị lắp đặt không đúng cách.
Xem ngay: Đàn guitar bị nứt: Nguyên nhân và cách khắc phục
3 cách khắc phục cần đàn guitar bị cong
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ cong của cần đàn, có thể áp dụng các biện pháp khắc phục sau:
Cách 1: Sử dụng thanh giằng (truss rod)
Thanh giằng (truss rod) là một thanh kim loại bên trong cần đàn có tác dụng điều chỉnh độ cong của cần đàn. Đây là cách phổ biến và hiệu quả nhất để khắc phục tình trạng cong cần đàn guitar.
Cách thực hiện:
- Xác định vị trí của thanh giằng: Đầu tiên bạn cần kiểm tra đàn của mình có thanh giằng không và xác định vị trí của nó.
- Điều chỉnh thanh giằng: Trước khi điều chỉnh thanh giằng, bạn nên nới lỏng một chút dây đàn để giảm áp lực lên cần đàn. Việc này sẽ giúp bạn dễ dàng điều chỉnh thanh giằng hơn và tránh làm hỏng cần đàn. Nếu cần đàn bị cong lên (hướng về phía sau), bạn cần vặn thanh giằng theo chiều ngược kim đồng hồ. Nếu cần đàn bị cong xuống (hướng về phía trước), bạn cần vặn thanh giằng theo chiều xuôi kim đồng hồ.
- Điều chỉnh từng chút một: Sau mỗi lần vặn, hãy kiểm tra độ cong của cần đàn bằng cách sử dụng thước kẻ hoặc bằng mắt thường. Tránh vặn quá nhiều vì có thể làm hỏng thanh giằng hoặc cần đàn.
- Kiểm tra âm thanh: Sau khi điều chỉnh thanh giằng, hãy chơi thử đàn để kiểm tra xem âm thanh đã được cải thiện hay chưa.
* Lưu ý: Tránh vặn thanh giằng quá nhiều vì có thể làm hỏng thanh giằng hoặc cần đàn. Việc điều chỉnh thanh giằng có thể ảnh hưởng đến độ cao của action (khoảng cách giữa dây đàn và mặt phím đàn). Do đó, sau khi điều chỉnh thanh giằng, bạn có thể cần điều chỉnh lại độ cao của action để đảm bảo khả năng chơi đàn tốt nhất.
Cách 2: Sử dụng dụng cụ kẹp cần đàn (capo)
Dụng cụ kẹp cần đàn là một dụng cụ chuyên dụng để khắc phục tình trạng cong cần đàn guitar. Dụng cụ này hoạt động bằng cách tạo áp lực lên cần đàn để ép nó về vị trí thẳng.
Cách thực hiện:
- Lắp đặt dụng cụ kẹp cần đàn: Lắp đặt dụng cụ kẹp cần đàn theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Điều chỉnh áp lực: Điều chỉnh áp lực của dụng cụ kẹp cần đàn một cách từ từ cho đến khi cần đàn về vị trí thẳng.
- Kiểm tra độ cong của cần đàn: Sử dụng thước kẻ hoặc bằng mắt thường để kiểm tra xem cần đàn đã thẳng hay chưa.
- Giữ dụng cụ kẹp cần đàn trong vài ngày: Sau khi điều chỉnh, hãy giữ dụng cụ kẹp cần đàn trong vài ngày để đảm bảo cần đàn không bị cong trở lại.
Sử dụng dụng cụ kẹp cần đàn chỉ phù hợp cho những trường hợp cong cần nhẹ. Nếu cần đàn bị cong nặng, bạn nên sử dụng cách 1 hoặc mang đàn đến thợ sửa chữa để được khắc phục. Tuy nhiên, việc sử dụng dụng cụ kẹp cần đàn có thể ảnh hưởng đến độ cao của action. Do đó, sau khi sử dụng dụng cụ kẹp cần đàn, bạn có thể điều chỉnh lại độ cao của action để đảm bảo khả năng chơi đàn tốt nhất.
Xem ngay: Hướng dẫn cách vệ sinh đàn guitar đơn giản ngay tại nhà
Cách 3: Chỉnh ti chỉnh cần
Ti chỉnh cần có tác dụng điều chỉnh độ cong của cần đàn guitar, giúp đảm bảo cần đàn thẳng và âm thanh của đàn được hay nhất.
Cách thực hiện:
- Xác định vị trí của ti chỉnh cần: Vị trí của ti chỉnh cần thường nằm ở đầu cần đàn, gần khu vực khoá đàn. Bạn có thể tham khảo sách hướng dẫn sử dụng của đàn guitar hoặc tìm kiếm thông tin trên internet để xác định vị trí chính xác của ti chỉnh cần trên cây đàn của mình.
- Nới lỏng dây đàn: Trước khi điều chỉnh ti chỉnh cần, bạn nên nới lỏng một chút dây đàn để giảm áp lực lên cần đàn. Việc này sẽ giúp bạn dễ dàng điều chỉnh ti chỉnh cần hơn và tránh làm hỏng cần đàn.
- Xác định hướng điều chỉnh: Nếu cần đàn bị cong lên (hướng về phía sau), bạn cần vặn ti chỉnh cần theo chiều ngược kim đồng hồ. Nếu cần đàn bị cong xuống (hướng về phía trước), bạn cần vặn ti chỉnh cần theo chiều xuôi kim đồng hồ.
- Lắp lục giác vào ti chỉnh cần: Lắp lục giác có kích thước phù hợp vào đầu vít của ti chỉnh cần.
- Vặn ti chỉnh cần: Sử dụng lục giác để vặn ti chỉnh cần theo hướng đã xác định. Vặn từng chút một và kiểm tra độ cong của cần đàn sau mỗi lần vặn.
Sử dụng thước kẻ để kiểm tra độ cong của cần đàn. Đặt thước kẻ dọc theo chiều dài của cần đàn, từ phím số 1 đến phím số 12. Nếu khoảng cách giữa thước kẻ và các phím đàn đều nhau ở tất cả các vị trí, thì cần đàn đã thẳng. Nếu cần đàn vẫn chưa thẳng, hãy tiếp tục vặn ti chỉnh cần từng chút một và kiểm tra độ cong của cần đàn sau mỗi lần vặn. Sau khi điều chỉnh ti chỉnh cần xong, bạn cần siết chặt dây đàn trở lại.
Cách phòng tránh cần đàn guitar bị cong
- Treo đàn guitar đúng cách: Nên treo đàn guitar bằng giá đỡ chuyên dụng để đảm bảo trọng lượng của đàn được phân bổ đều trên toàn bộ cần đàn.
- Bảo quản đàn guitar ở nơi có độ ẩm và nhiệt độ ổn định: Tránh để đàn guitar tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, nguồn nhiệt hoặc trong môi trường có độ ẩm cao.
- Kiểm tra độ cong của cần đàn thường xuyên: Sử dụng thước kẻ để kiểm tra độ cong của cần đàn ở các phím 1 và 12. Nếu bạn nhận thấy cần đàn bị cong, hãy đưa đàn đến thợ sửa chữa để được điều chỉnh.
- Lắp đặt bộ phận chống cong cần đàn: Một số loại đàn guitar có bộ phận chống cong cần đàn giúp giảm thiểu nguy cơ cong cần do thay đổi độ ẩm.
Với 3 cách đơn giản được chia sẻ trên đây, bạn có thể tự tin khắc phục tình trạng cần đàn guitar bị cong ngay tại nhà. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những cách này chỉ phù hợp cho những trường hợp cong nhẹ. Nếu cần đàn bị cong nặng hoặc bạn không cảm thấy tự tin để thực hiện, hãy mang đàn đến thợ sửa chữa để được hỗ trợ tốt nhất nhé.
Xem ngay: Khám phá các loại đàn guitar phổ biến hiện nay